လူသဿဢ္တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ (Lutheranism)

Posted on December 17, 2009. Filed under: ခရံာ္ဖိတဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ | Tags: Lutheran |

တဿ္ကတိၯလဿညါ

လူသဿဢ္တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္မ့ဿ္ ျဖီၯထဲးစတဲး (Protestant) တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ဖးဒိဢ္အက်ါ တဖု လဿအဘဢ္တဿ္ ဒုးအိဢ္ထီဢ္အီၯ လဿမၯတ့ၯလူသဿဢ္ (Martin Luther) ဖဲ ၁၆ ယၯဖွိဢ္နံဢ္ န႔ဢ္လီၯ. မၯတ့ၯ လူသဿဢ္ မ့ဿ္ ကႜဿမနံဢ္ အီကဿးစတံအစီၯသီ လဿအသိဢ္လိ ယြၯဂ့ဿ္ပီညါ လဿ ၀ံးထဿဢ္ဘဿး (Wittenberg) အဖႜဢ္စိမိၯ လဿ စဲးစိၯနံၯ (Saxony) အ၀့ဿ္ပူၯန႔ဢ္လီၯ. အနီဿ္ ကစဿ္ဒဢ္၀ဲ အတဿ္တိာ္လဿ အခီဢ္ထံးလံၯ လံၯ န႔ဢ္ မ့ဿ္တဿ္အဲဢ္ဒိးမၯဂ့ၯထီဢ္္က့ၯရိမဲ ခဲးသလ့း တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ န႔ဢ္လီၯ. မ့ဿ္လဿအတဿ္ဖံးတဿ္မၯ အဃိ လူသဿဢ္ဒီး ပွၯလဿပိာ္အခံတဖဢ္ ပၯပၯနီဢ္ဟးထီဢ္ကြံာ္အ၀ဲသ့ဢ္လဿတဿ္အိဢ္ဖွိဢ္အပူၯန႔ဢ္လီၯ. ဘဢ္ဆဢ္ အ၀ဲသ့ဢ္ စးထီဢ္ဟူးဂဲၯဒ္တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္လဿအလီၯဆီတဖု လဿအထုးဖးအသးဒီး တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ မိဿ္ပွဿ္ လဿအမ့ဿ္ ရိမဲခဲးသလ့းတဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ န႔ဢ္လီၯ.

တဿ္ကတိၯ လူသဿဢ္တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ (Lutheran) န႔ဢ္ဟဲအသးလဿ မဢ္တ့ဢ္လူသဿဢ္ အမံၯ ဘဢ္ဆဢ္ တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ဖိ အကစဿ္ဒဢ္၀ဲကိးလီၯ အသးလဿ အံၯဘါကႜဿၯလံၯကဿဢ္ (Evangelical) တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ န႔ဢ္လီၯ. လူသဿဢ္တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ဖိလဿအအိဢ္လဿ စကဲၯဒံၯန႔ဘံယါ (Scandinavia) တဖဢ္ ဟံးန႔ဿ္၀ဲဒဢ္ အထံအကီဿ္အမံၯ လဿအတဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ အဂီဿ္ (အဒိန႔ဢ္ လူသဿဢ္တဿ္ အိဢ္ဖွိဢ္လဿအအိဢ္လဿ စြံဢ္ဒံဢ္တဖဢ္ ကိးလီၯအသးလဿ စြံဢ္ဒံဢ္တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္) န႔ဢ္လီၯ. ဖဲ ၁၈ ယၯဖွိဢ္နံဢ္ ဒီး ၁၉ ယၯဖွိဢ္နံဢ္ အပူၯ ဖဲမံးရွဿဢ္နရံဢ္ တဿ္ဟူးတဿ္ဂဲၯ အိဢ္ထီဢ္၀ဲအဆဿကတီဿ္ လူသဿဢ္တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ ရၯလီၯအသးဆူ ဟီဢ္ခိဢ္ဒီဘ့ဢ္၊ ဒီး ကဲထီဢ္၀ဲဒဢ္ ျဖီၯထဲးစတဲး တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ဖးဒိဢ္အက်ါတဖု လဿအနီဿ္ဂံဿ္အိဢ္ ၈၀ ကကြဲဿ္ အပူၯအတ့ၯန႔ဢ္လီၯ.

(more…)